علامت چیست ؟
به طور کلی علامت تجاری عبارت است از هر قسم علامتی اعم از نقش، تصویر، رقم، حرف، عبارت، مهر، لفاف و غیره که برای امتیاز محصول صنعتی یا تجاری یا فلاحتی اختیار میشود.
این تعریف که برگرفته از ماده ۱ قانون ثبت علائم تجاری است میگوید هر شکل معرف کالا را علامت گفته و میتوان آن را ثبت کرد در واقع هر نشانی که بتواند کالا یا خدمات اشخاص حقیقی یا حقوقی را از هم متمایز نمایند علامت تجاری گویند.
اسم یا نام تجاری یعنی نام یا عنوانی که معرف و مشخص کننده شخص حقیقی یا حقوقی باشد در واقع به صورت کلی به هر نشان یا اسم که کالا یا خدمات شما را از بقیه جدا ساخته و مردم آن کالا یا خدمات را به وسیله نشان یا اسم خاص میشناسند علامت تجاری گفته میشود که میتواند شکل، تصویر، نقش، عدد و رقم، عبارت، اسم و… باشد. اما برند معنای گسترده تر از نام یا علامت تجاری داشته و هویت و ساختار یک کالا یا خدمات که جزئی از آن اسم و علامت تجاری است گفته میشود.
در هر صورت جهت بهره مندی از حق استفاده انحصاری از یک علامت باید آن را طبق مقررات به ثبت رساند. در غیر این صورت هر شخصی میتواند از آن استفاده نماید. البته ثبت علامت اختیاری است مگر در مواردی که دولت آن را الزامی قرار دهد. مدت اعتبار و استفاده از هر علامت یا نام تجاری ده سال بوده و میتوان آن را بارها تمدید نمود. علامت تجاری قابل نقل و انتقال بوده و این انتقال در اداره ثبت علائم تجاری ثبت میگردد. همچنینی علامت به ارث رسیده و پس از فوت مالک به ورثه آن منتقل میگردد. علامت یا نام تجاری میتواند فارسی یا غیر فارسی و به اصطلاح لاتین باشد که در این صورت احتیاج به کارت بازرگانی است.
علامت میتواند به نام یک شخص حقیقی بوده یا به نام یک شخص حقوقی و جهت ثبت آن باید مشخص گردد که علامت برای چه کالا یا خدماتی به ثبت برسد .
مزایای ثبت علامت
ثبت علامت تجاری به مالک آن حق استفاده انحصاری میدهد که به موجب آن میتواند از عرضه کالا یا خدمات با همان علامت جلوگیری نموده و از سوءاستفاده افراد سودجو جلوگیری نماید. اگر علامت تجاری ثبت نگردد هر شخص میتواند از نام تجاری یا علامت مربوطه استفاده نماید و کالا یا خدمات بی کیفیت خود را با نام و نشان ما عرضه کرده که در نتیجه هم اعتبار و ارزش کالا در بین مردم از بین رفته و هم سرمایه گذاری ما بی فایده خواهد بود. اهمیت ثبت علامت و نام تجاری به اندازه ای است که تجار عاقبت اندیش باید قبل از شروع به استفاده از علامت خود آنرا به ثبت برسانند.
علاوه بر موارد فوق برخی از ارگانها جهت صدور مجوز ،طلب گواهی ثبت علامت را مینمایند از جمله وزارت بهداشت جهت صدور مجوز واردات کالا یا تولید آن یا وزارت ارشاد جهت تبلیغات محیطی یا صدا و سیما جهت پخش تبلیغات.
همچنین با ثبت علامت امکان طرح دعوای حقوقی و کیفری علیه اشخاص و استفاده از حمایتهای قانونی جهت محافظت از علامت و نامهای تجاری ثبت شده به وجود میآید.
قانون ثبت علائم تجاری در ماده ۴۰ در خصوص حقوق ناشی از ثبت علامت میگوید:
“مالک علامت ثبت شده میتواند علیه هر شخص که بدون موافق نامه وی از علامت استفاده کند و یا شخص مرتکب عملی شود که عادتأمنتهی به تجاوز به حقوق ناشی از ثبت علامت گردد در دادگاه اقامه دعوی نماید. این حقوق شامل موارد استفاده از علامتی میشود که شبیه علامت ثبت شده است و استفاده از آن برای کالا یا خدمات مشابه موجب گمراهی عمومی میگردد.”